Al eens van de omgekeerde sollicitatie gehoord? Niet wachten tot je een uitnodiging krijgt, maar bedrijven zelfonderzoeken en met je analyse op ze afstappen. Executive coach Jos Hessels bedacht deze methode voor topmanagers. Voorwaarden: tijd en discipline. Eerder verschenen in het FD, 26-06-2020
‘Ik vond het enerverend om mensen te benaderen die ik nog niet kende’, zegt Jacco (53). * Sinds een half jaar heeft hij een nieuwe baan als financieel en logistiek directeur bij een grote handelsfirma. Hij pakte zijn zoektocht ongebruikelijk aan. Jacco reageerde niet alleen op vacatures, maar deed ook onderzoek naar bedrijven die hem aanspraken. De methode van de ‘omgekeerde sollicitatie’ leerde hij van executive coach Jos Hessels (62).
De partner van TheLeadershipAdvisory, een advies- en managementbureau in Amstelveen, raadt topmanagers aan zelf om zich heen te kijken. Hij vraagt zijn cliënten een lijst te maken van twintig tot dertig werkgevers die hen aanspreken. Daar gaan ze zich in verdiepen door er zoveel mogelijk over te lezen. Met hun analyse en vooral hun mogelijke oplossingen stappen ze dan naar de hoogste in functie.
Zit die wel te wachten op ongevraagd advies? ‘Niemand zei dat het niet uitkwam’, zegt Jacco, die vast ook makkelijker binnenkomt vanwege zijn staat van dienst. ‘Doordat ik me goed heb voorbereid, kan het interessant zijn om mijn visie te horen. Ik heb de boeiendste gesprekken gevoerd. Daardoor kreeg ik steeds scherper welk bedrijf het best bij me past.’
Jacco had het voordeel dat hij niet op de schopstoel zat. Van zijn vorige werkgever kreeg hij de tijd (en een budget) om zich te oriënteren. ‘Tot nu toe ben ik altijd benaderd voor nieuwe functies. Ik vond het een hele stap om nu zelf de kar te trekken.’
Turbulentie
De meeste managers beginnen te zuchten als ze horen wat Jos Hessels van hen vraagt. ‘Twintig tot dertig bedrijven zoeken? Dat lukt me nooit.’ De executive coach geeft dan de tip elke week drie bedrijven uit het FD te halen waar turbulentie plaatsvindt, variërend van een fusie tot een directeur die weg moet. ‘Als je de krant op die manier leest, krijg je snel een lijst met potentiële kandidaten’, zegt Hessels. ‘Dat geeft veel energie, maar ook een gevoel van regie en rust. Als je solliciteert, loop je de kans dat je vier maanden in een procedure zit en wordt afgewezen. Hier heb je altijd nog andere projecten lopen. Gaandeweg leer je jezelf steeds beter presenteren.’
De omgekeerde sollicitatie klinkt HR-directeur Irene van den Broek (58) van onderzoeksinstituut TNO verfrissend in de oren. ‘Wij werken met een headhuntersbureau, een beproefd middel om aan topmensen te komen. Ik krijg vaak verzoeken om een kop koffie te drinken. Dan hoor ik vooral wat de ander kan en wil. Voor een innovatief bedrijf als TNO is het juist interessant om nieuwe visies te horen. Ik vind dit een leuke manier om te proberen binnen te komen.’
Al maakt de HR-directeur wel kanttekeningen. Een bedrijf kan na zo’n gratis adviesgesprek misbruik maken van de informatie. Dat is niet kies, maar niemand die het merkt. ‘De problemen van een organisatie zijn voor buitenstaanders ook niet altijd precies te identificeren. Of ze liggen op een ander gebied dan waar zij goed in zijn. Als elke werkzoekende zo te werk gaat, krijgen we straks wel tien koffieverzoeken per maand. Daar hebben we het te druk voor.’
Discipline
Geen paniek, niet elke werkzoekende manager heeft genoeg tijd en discipline voor doorwrochte bedrijfsanalyses. Jos Hessels erkent dat de omgekeerde sollicitatie een langetermijninvestering is. ‘Je moet er niet meteen resultaat van verwachten, maar het lukt acht van de tien keer. Op mijn 38ste ben ik op deze manier aan een topbaan bij tankopslagbedrijf Pakhoed (nu Vopak) gekomen. Ik had een indringend gesprek met een lid van de Raad van Bestuur. Het personeelshoofd liet eerder weten dat er geen vacatures waren. Maar mijn gesprekspartner zei: deze man weet alles van chemische dienstverlening, we zoeken wel iets.’
Jacco heeft in negen maanden tijd maar liefst veertig kopjes koffie gedronken. Daar rolde zijn huidige baan uit waarin hij financiële en logistieke taken kan combineren. ’Ik vond het een verrijkend proces dat ik iedereen kan aanraden. Het is veel proactiever dan afwachten of je op gesprek mag komen.’
HR-directeur Irene van den Broek: ‘Dit is ook interessant voor interne personeelsverschuivingen. Als mensen vastzitten in hun baan, zouden ze zich op deze manier kunnen verdiepen in andere functies binnen de organisatie.’ Heeft de uitvinder van de omgekeerde sollicitatie daar al een patent op aangevraagd?
* Om privacy redenen is Jacco’s naam gefingeerd. Zijn gegevens zijn bij de redactie bekend.
KADER
Hoe solliciteer je omgekeerd?
Executive coach Jos Hessels raadt topmanagers die werk zoeken aan:
1. Kies 20-30 bedrijven die je aanspreken.
2. Ga uitgebreid onderzoek naar ze doen (jaarverslagen, berichten in de media, etc.).
3. Analyseer waarmee jij ze kunt helpen.
4. Benader de hoogste in functie met je voorstel om hierover te komen praten.
5. Laat je CV thuis.
